Vrijplaats Leiden biedt ruimte aan vernieuwende en grensverleggende initiatieven van culturele en maatschappelijke aard. De exacte invulling van deze behoefte is afhankelijk van het lokale aanbod van culturele en maatschappelijke voorzieningen. Een vrijplaats heeft een aantal kenmerken:
• Ideële doelstellingen
Een vrijplaats biedt enkel onderdak aan ideële initiatieven. Het oogmerk winst maken is per definitie uitgesloten.
• Open en laagdrempelig
Maatschappelijk engagement en culturele expressie kent vele verschijningsvormen, waarmee binnen vrijplaatsen naar hartenlust wordt geëxperimenteerd. Een vrijplaats biedt daarom ruime gebruiksmogelijkheden tegen niet-commerciële tarieven.
• Multifunctionaliteit
Een vrijplaats biedt ruimte aan diverse onafhankelijke culturele en maatschappelijke organisaties. Kruisbestuiving tussen de verschillende groepen is daarbij van essentieel belang. Zonder dat geen synergie. Op basis van samenwerking en diversiteit vormt een vrijplaats een plek voor informele ontmoeting én publieksgerichte activiteiten.
• Horizontale organisatie
Een vrijplaats kent een zo ‘plat’ mogelijke organisatiestructuur. Hoewel sprake is van een overkoepelende stichting, gaat het om bestuur op een zekere afstand. De vrijwilligers hebben maximale zeggenschap over het reilen en zeilen van de vrijplaats.
• Onafhankelijk
De vrijplaats bestuurt zichzelf in een omgeving vrij van activiteitensubsidies. Niet de subsidie van bovenaf, maar de ideeën van onderop zijn richtinggevend. De vrijplaats is maatschappelijk betrokken, maar neemt altijd een onafhankelijke positie in.